See the English and Turkish trial report below
Forfatter Yavuz Ekinci risikerer syv år i fengsel
I dag var den første høringen i saken mot forfatteren Yavuz Ekinci. Norsk PEN var til stede i høringen hans i Istanbul.
Yavuz Ekinci har blitt siktet for terrorpropaganda på grunn av boken han skrev, Rüyası Bölünenler (Dream Divided), som ble utgitt i 2014. Han risikerer 7,5 års fengsel.
Boken hans handler om en kurdisk mann som flykter fra Tyrkia på politisk grunnlag og søker et nytt liv i Tyskland. Når faren blir syk, drar han for å finne sin bror, som ble en gerilja i Qandil-fjellene, der Kurdistans arbeiderparti (PKK) holder til.
– Terrorloven brukes gang på gang til å tie kritiske og frie stemmer i Tyrkia. Det viser hvordan det juridiske systemet misbrukes og hvor farlig det kan være å bruke ytringsfriheten sin i Tyrkia. Norsk PEN krever at denne grunnløse anklagen droppes umiddelbart, sier Caroline Stockford, Norsk PENs Tyrkiarådgiver.
Den neste høringen i saken er 9. desember 2024. Norsk PEN vil følge saken tett.
The case against author Yavuz Ekinci – PEN Norway observes hearing
“Putting the artist on a trial based on the characters and their words is an insult to art”
Author Yavuz Ekinci faced the court today over accusations surrounding his book Rüyası Bölünenler (Dream Divided), published in August 2014. The court ruled that a letter be sent to the police and the Provincial Directorate of the Ministry of Culture to verify the book’s publication date. The next hearing will be held on December 9.
The hearing held at 23rd High Criminal Court of Istanbul was attended by Yavuz Ekinci. The hearing was observed by many authors, as well as PEN Norway, Tahir Şilkan, Secretary General of the Writers’ Union of Turkey, Kenan Kocatürk, President of the Publishers’ Union and member of the Board of Directors of the International Publishers’ Association, and a representative of the Committee for Freedom of Thought and Expression who were at the courthouse in solidarity with the author. Ekinci was represented by his lawyers Can Ekinci and Çiğdem Koç. The presiding judge first asked Ekinci for his defence. Below is Ekinci’s defence at the hearing.
Ekinci’s defence: “Literature is about narrating another person’s life as if it were your own, and your own life as if it someone else lived through it.”
“I’m an author. For a quarter of a century, not a single day has gone by without me reading or writing something. I wrote six novels, three story books and a children’s book. My writings have been translated into dozens of languages. However, here I am now, charged and put on trial for my novel Rüyası Bölünenler, published 10 years ago. First of all, I flatly reject accusations that I have disseminated terrorist propaganda with my novel. As a writer, I am deeply concerned for the rule of law as I am accused in this way for a novel, a work of fiction I have written.
(When I was a young teacher), I was writing stories. Stories like in the books I used to read. I was narrating lives I’d never known, never seen. Because I did not think I had a story, neither did I think my story was worth telling. Just like I did not think the house I lived in was worth painting.
A writer who made me realise that my house (with its flat roof, instead of the tiled roof we saw on others’ houses) was a house, and my story was a story worth telling, was the author of Ince Mehmed, Yaşar Kemal. That is why Yaşar Kemal is more than a writer for me, he is a discovery, an invention. On this occasion, I’d like to pay tribute to Yaşar Kemal. It was thanks to him, my gaze was shifted back towards my own home, my own story.
My book, Rüyası Bölünenler, tells the story of those who stand by the window, eyes fixed on the road or the television, waiting for news about their sons, daughters, or fathers. It is the story of a never-ending suspense. Call it the Saturday Mothers or the Families of Diyarbakır if you like! Rüyası Bölünenler is, in its own way, the story of this region.
What saddens me the most in this case, and what I have been trying to understand since I first heard about it, is the inner world of the person who complained to CIMER [The Communication Centre of the President’s Office] about my novel ‘Rüyası Bölünenler’ on the very night of the second day of the great February earthquake. Thousands of people were under rubble in cities of Hatay, Maraş, Antep, Malatya on that day. We were in despair as a country, as human beings. We were waiting at home, in front of the screen, feeling shameful. You felt shameful to be alive, in a warm place. Despite all these horrific events unfolding, on the night of February 7th, someone took the time to make a denunciation with CIMER about me and my novel Rüyası Bölünenler, accusing it of ‘disseminating terrorist propaganda. In other words, while the feeling of shame kept me from sitting at home, eating or speaking in those days, someone who considered themselves a patriot could complain about my novel and me to CIMER. I am not so much curious about the outcome of the case as I am about the state of mind of that patriotic person who could make a denunciation against my novel in the current atmosphere of the country.
In response to this complaint by a patriotic citizen, the 7th Criminal Judgeship of Peace decided to confiscate and ban my book, published in 2014, without considering my defence or that of my publishing house.
Does the court plan to issue a confiscation order for Rüyası Bölünenler, arrest the protagonists of the novel and put them in prison? Bring all the policemen in the world together, and they cannot arrest and imprison a single character in a novel. They are now alive and immortal. They have long since crossed borders and languages.
The novel in question is a work of fiction. The fact that the universe I created seems real to the court is an indication of the power of my literary work and the court’s perspective on literature. Any lawsuit filed against the universe of a work of fiction is abstract. But bringing a work of fiction to trial, banning it, and seizing it in modern courts is a political move. Putting the artist on a trial based on the characters and their words is an insult to art.
I request that the Honourable Court evaluate my 2014 novel, Rüyası Bölünenler (Dream Divided), which was published a decade ago, under the framework of freedom of thought and expression as guaranteed by the Constitution and the ECHR, and render a verdict of acquittal.”
After Ekinci completed his defence, the presiding judge asked him about the date of the first publication and the date of distribution of the book. Ekinci said that his novel was published in 2014. The presiding judge then asked Ekinci about his statement at the police station. Ekinci responded that he said “Literature is about narrating another person’s life as if it were your own, and your own life as if it someone else lived through it.”
“The statute of limitations for filing a lawsuit has expired.”
Can Ekinci, one of Ekinci’s lawyers, said that the indictment takes the date of the offence as the date of the complaint made to CIMER. Lawyer Ekinci stated that since the novel was a printed work, it was subject to the Press Law, according to which the statute of limitations for filing a lawsuit was six months, and this period has expired.
Stating that freedom of the press and freedom of expression could only be restricted in matters of national security and to the extent that was necessary in a democratic environment, Lawyer Ekinci said: “It’s been ten years since publication, and this book has been published many times and translated into other languages. Even the passage of time does not allow such a restriction of freedom of expression and freedom of the press.”
Ekinci demanded that the person who made the CIMER complaint be heard at the hearing and stated that they hoped that the court had also read the novel. Mentioning that his client had received many literary awards, Ekinci said, “There is no way to link him with the characters in his works. We cannot accuse the author of theft or murder just because he wrote a book about it.”
Lawyer Ekinci stated that the novel was published by one of Turkey’s leading publishing houses and that he refused the accusation against his client. Ekinci gave examples from the judgements of the European Court of Human Rights on the violation of freedom of press and freedom of expression and requested his client to be acquitted.
Lawyer Çiğdem Koç: “Your decision will be about the kind of country you want to live in”
When Lawyer Çiğdem Koç mentioned that there were important writers of Turkey present in the courtroom, the presiding judge intervened and said that this was not related to the case. “If you are judging a literary work, you should know who is in the courtroom,” said lawyer Koç. Stating that the court’s decision is not about Ekinci himself, Koç said, “Your decision will be about the kind of country you want to live in”.
Following the defence statements by the lawyers, the prosecutor called for the resolution of the outstanding issues. The court ruled a letter be sent to the police and the Provincial Directorate of the Ministry of Culture, requesting information on the book’s date of publication. The judicial panel denied lawyer Can Ekinci’s request to summon the individual who lodged the CIMER complaint and decided to forward the case file to the prosecutor’s office for their final opinion on the merits of the case. The next hearing was scheduled for 9 December 2024 at 10.30 am.
Chronology of events
The process leading to the trial of writer Yavuz Ekinci began on 8 February 2023 following a complaint made to CIMER. Terrorism and Organised Crime Investigation Bureau of the Chief Public Prosecutor’s Office of İstanbul charged Ekinci with “disseminating propaganda for a terrorist organisation”, citing his book Rüyası Bölünenler, published by Doğan Kitap in August 2014. Ekinci gave his statement within the scope of the investigation on 1 October 2023.
Following the complaint against Ekinci through the CİMER system, on 14 March 2023, the 7th Criminal Judgeship of Peace of İstanbul ruled to “ban the publication, distribution and sale” of the book and to “seize and confiscate all copies” on the charge of “disseminating propaganda for a terrorist organisation”.
The prosecutor’s office completed the investigation on 8 May 2024 and issued an indictment. In two of the three pages of the indictment, six pages from the novelist’s book are quoted, alleging that Ekinci ‘describes the organisation’s camp in a manner that legitimises or glorifies the PKK/KCK’s methods involving force, violence or threats, or encourages the use of such methods. Arguing that Ekinci’s account in the book, which describes posters of Abdullah Öcalan and PKK/KCK members, were of a certain quality that praised the “so-called” struggle of the PKK/KCK, the prosecution claimed that Ekinci’s defence “contained denial”. The prosecutor’s office interpreted Ekinci’s defence as “statements that are contrary to the ordinary course of life made with the aim of proving that he was not guilty”. Ekinci’s defence as reflected in the indictment is as follows:
“I understood the charges against me. The subject of this investigation, the book titled Rüyası Bölünenler was written by me. The publication of the book in question began in 2014. It was subsequently confiscated following the decision of the 7th Criminal Judgeship of Peace of İstanbul. For about eight years, the book had been on sale with the Ministry of Culture label on it. I submitted an individual application to the Constitutional Court, requesting the cancellation of the book confiscation decision. I’m an author. Mine is an endeavour to explain the inner world of the characters to the reader. The book subject to the investigation is the story of a fictional character searching for his brother. The chapters quoted in the investigation report are narrated through the eyes of this fictional hero. All events and persons in the book are products of my imagination. I created these events with the information I obtained from the written and visual media. To me, any narration through the eyes of fictional characters does not constitute a criminal offence. I do not accept the accusations. I request a decision of non-prosecution in my case.
The prosecutor’s office stated that “there is concrete and sufficient information, documents and evidence of sufficient quality and quantity to create sufficient suspicion” against Ekinci. The indictment did not mention the content of the CIMER complaint, which seems to have triggered the investigation. The date of the complaint was recorded in the indictment as the date of the offence. Article 7/2 of the Anti-Terror Law, which prescribes the charge against Ekinci, prescribes for a prison sentence of up to 7.5 years.
PEN Norway will continue to monitor this case in solidarity with Ekinci and all authors, journalists, poets and civil society actors in Turkey whose rights to freedom of expression and other basic human rights continue to be disregarded and violated by unnecessary court actions.
PEN Norveç yazar Yavuz Ekinci yargılamasını izliyor
“Sanatçıyı karakterler ve onların sözleri üzerinden yargılamak sanata bir hakarettir”
Yazar Yavuz Ekinci, Ağustos 2014’te yayımlanan Rüyası Bölünenler kitabı suçlama konusu yapıldığı için bugün hâkim karşısına çıktı. Mahkeme, kitabın basım tarihinin öğrenilmesi için emniyete ve İl Kültür Müdürlüğü’ne yazı yazılmasına karar verdi. Bir sonraki duruşma 9 Aralık’ta yapılacak.
İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmaya Yavuz Ekinci katıldı. Duruşmayı çok sayıda yazar takip ederken, PEN Norveç’in yanı sıra Türkiye Yazarlar Sendikası Genel Sekreteri Tahir Şilkan, Yayıncılar Birliği Başkanı ve Uluslararası Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu üyesi Kenan Kocatürk ve Düşünce ve İfade Özgürlüğü Komitesi temsilcisi de dayanışma için adliyedeydi. Duruşmada Ekinci’yi avukatları Can Ekinci ve Çiğdem Koç temsil etti. Mahkeme başkanı duruşmada ilk olarak Ekinci’den savunmasını sordu. Ekinci’nin duruşmada yaptığı savunma şöyle:
Ekinci’nin savunması: “Edebiyat bir başkasının hayatını kendi hayatınmış gibi, kendi hayatını bir başkasının hayatı gibi anlatmaktır”
“Ben bir yazarım. Çeyrek asırdır okumadığım ve yazmadığım bir günüm olmadı. Altı roman, üç hikâye kitabı, bir çocuk kitabı yazdım. Metinlerim onlarca dile çevrildi. Oysa şimdi 10 yıl önce yayınlan Rüyası Bölünenler romanımdan dolayı suçlanıp yargılanıyorum. Öncelikle hakkımda isnat edilen Rüyası Bölünenler romanımla ‘terör propagandası yapma’ suçlamasını kesinlikle kabul etmiyorum. Yazmış olduğum bir roman, kurmaca bir metin sebebiyle bu şekilde suçlanmaktan dolayı da bir yazar olarak hukuk devleti adına son derece üzüntü duyuyorum.
Genç bir öğretmen olduğum o dönemde öyküler yazıyordum. Okuduğum kitaplardaki gibi öykülerdi bunlar. Hiç bilmediğim, görmediğim hayatları anlatıyordum. Çünkü bir hikâyemin olduğunu ve hikâyemin de anlatılmaya değer bir hikâye olduğunu düşünmüyordum. Tıpkı yaşadığım evin çizilmeye değer bir ev olduğunu düşünmediğim gibi…
Evimin bir ev olduğunu (başka evlerde gördüğümüz kiremitli çatının yerine düz çatısı ile), hikâyemin de anlatılmaya değer bir hikâye olduğunu anlamamı sağlayan yazarlardan biri, İnce Memed kitabının yazarı Yaşar Kemal’dir. O yüzden Yaşar Kemal benim için bir yazardan öte, bir keşif bir buluştur. Bu vesileyle Yaşar Kemal’i saygıyla anıyorum. Onun sayesinde yüzümü kendi evime, yani kendi hikâyeme çevirdim.
Romanım Rüyası Bölünenler, pencerenin önünde gözü yolda, televizyonun karşısında giden oğullarından, kızlarından veya babalarından haber bekleyenlerin hikâyesidir. Bitmeyen bir bekleyişin hikâyesidir. İster buna Cumartesi Anneleri, ister buna Diyarbakır Aileleri deyin! Rüyası Bölünenler, öyle veya böyle bu coğrafyanın hikâyesidir.
Bu davada beni en çok üzen ve ilk duyduğumdan beri anlamaya çalıştığım, büyük şubat depreminin ikinci gününün gecesinde ‘Rüyası Bölünenler’ romanımı CİMER’e şikâyet eden insanın ruh dünyasıdır. O gün binlerce insan Hatay’da, Maraş’ta, Antep’te, Malatya’da enkaz altındaydı. Ülke olarak, insan olarak çaresizlik içindeydik. Utanarak evimizde, ekran başında bekliyorduk. İnsan sıcak bir yerde olduğundan, yaşadığından utanıyordu. Oysa bütün bu korkunç olaylar yaşanırken 7 Şubat gecesi birisi hiç üşenmeyip ‘terör propagandası yapıyor’ diyerek ‘Rüyası Bölünenler’ romanımla ve benimle ilgili CİMER’e ihbarda bulunabiliyordu. Yani ben o günlerde evde oturmaktan, yemek yemekten, konuşmaktan bile utanırken, vatansever olduğunu düşünen biri romanımı ve beni CİMER’e şikâyet edebiliyordu. Davanın sonucunu değil benim romanımı ülkenin bulunduğu o atmosferde ihbar edebilen o vatansever insanın ruh halini merak ediyorum.
Vatansever vatandaşın bu ihbarı üzerine 7. Sulh Ceza Hakimliği, ne benim ne de yayınevimin savunmasını almadan 2014 yılında yayınlanan kitabıma toplatma ve yasaklama kararı verdi.
Mahkeme, Rüyası Bölünenler’e toplatma kararı çıkararak roman kahramanlarını tutuklayıp onları hapse mi atacak? Dünyanın bütün polisleri birleşse de tek bir roman kahramanını tutuklayıp hapse atamaz. Onlar artık birer ölümsüz olarak hayatın içindeler. Sınırları ve dilleri aşalı çok oldu.
Roman bir kurgudur. Kurguladığım evrenin mahkemeye gerçek gelmesi benim edebiyatımın gücünü, mahkemenin de edebiyata yaklaşımını gösterir. Kurgulanmış bir yapıtın evrenine açılan dava soyuttur. Onu bugünün mahkemelerinde yargılayıp yasaklayıp toplatmak ise politiktir. Karakterler ve onların sözleri üzerinden sanatçıyı yargılamak ise sanata hakarettir.
Sayın Mahkemenin 2014 yılında yani 10 yıl önce yayınlanan Rüyası Bölünenler romanımı Anayasa ve AİHM de düzenlediği üzere düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirmesini ve beraatimi karar verilmesini talep ediyorum.”
Ekinci, savunmasını tamamladıktan sonra mahkeme başkanı kitabın ilk basım tarihini ve dağıtım tarihini sordu. Ekinci, romanının 2014 yılında basıldığını söyledi. Daha sonra mahkeme başkanı Ekinci’ye emniyetteki ifadesini sordu. Ekinci, “edebiyat bir başkasının hayatını kendi hayatınmış gibi, kendi hayatını bir başkasının hayatı gibi anlatmaktır” diye karşılık verdi.
“Dava açma süresi doldu”
Ekinci’nin avukatlarından Can Ekinci, iddianamede suç tarihinin CİMER şikâyetinin yapıldığı tarih olarak gösterildiğini söyledi. Romanın basılı bir eser olduğu için Basın Kanunu’na tabi olduğunu aktaran avukat Ekinci, bu kanuna göre dava süresinin altı ay olduğunu, bu sürenin de dolduğunu söyledi.
Basın ve ifade özgürlüğünün ancak ulusal güvenliği ilgilendirdiği ve demokratik ortamda gereklilik olursa sınırlandırılabileceğini söyleyen avukat Ekinci, “Aradan 10 sene geçti, bu kitap birçok defa basıldı, başka dillere çevrildi. Üzerinden geçen zaman bile ifade ve basım özgürlüğünün kısıtlanmasına izin vermez” dedi.
Ekinci, CİMER şikâyetini yapan kişinin duruşmada dinlenmesini talep ederek, mahkemenin de romanı okuduğunu umduklarını aktardı. Ekinci, müvekkilinin birçok edebiyat ödülüne layık görüldüğünü anlatarak “Yazdığı metinlerdeki karakterlerle bağlantı kurulması mümkün değildir. Hırsızlığın ve cinayetin anlatıldığı bir kitapta da yazarı hırsızlık veya cinayetle suçlayamayız” dedi.
Avukat Ekinci, romanın Türkiye’nin önde gelen yayınevlerinden birinden yayımlandığını belirterek, müvekkiline yöneltilen suçlamayı kabul etmediğini aktardı. Ekinci, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin basın ve ifade özgürlüğünün ihlaliyle ilgili kararlarından örnekler vererek müvekkilinin beraatini istedi.
Avukat Çiğdem Koç: “Nasıl bir ülkede yaşamak istediğinizin kararını vereceksiniz”
Avukat Çiğdem Koç da duruşma salonunda Türkiye’nin önemli yazarları olduğunu söylerken mahkeme başkanı araya girerek bunun dava konusuyla ilgili olmadığını söyledi. Avukat Koç, “Edebiyatı yargılıyorsanız salonda kimlerin olduğunu da bilmelisiniz” dedi. Koç, mahkemenin vereceği kararın Ekinci’yle ilgili olmadığını belirterek “Nasıl bir ülkede yaşamak istediğinizin kararını vereceksiniz” diye konuştu.
Avukatların da savunmasının tamamlanmasından sonra duruşma savcısı eksik hususların tamamlanmasını talep etti. Mahkeme de emniyete ve İl Kültür Müdürlüğü’ne yazı yazılarak kitabın ne zaman basıldığı bilgisinin istenmesine hükmetti. Avukat Can Ekinci’nin CİMER şikâyetini yapan kişinin mahkemede dinlenmesi talebini reddeden heyet, dosyanın esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için savcılığa gönderilmesine karar verdi. Bir sonraki duruşmanın 9 Aralık 2024 saat 10.30’da yapılması kararlaştırıldı.
Ne olmuştu?
Yazar Yavuz Ekinci’nin yargılanmasına varan süreç 8 Şubat 2023’te hakkında CİMER’e yapılan şikâyetle başladı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu, Ağustos 2014’te Doğan Kitap tarafından yayımlanan Rüyası Bölünenler kitabını gerekçe göstererek Ekinci’ye “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasını yöneltti. Ekinci, soruşturma kapsamında 1 Ekim 2023’te ifade verdi.
Ekinci, CİMER aracılığıyla şikâyet edildikten sonra 14 Mart 2023’te İstanbul 7’nci Sulh Ceza Hâkimliği kitap hakkında “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla “basım, dağıtım ve satış yasağı” ve “elde edilen tüm nüshalarına el konulması ve toplatılması” kararı verdi.
Savcılık, soruşturmayı 8 Mayıs 2024’te tamamladı ve iddianame hazırladı. Üç sayfalık iddianamenin iki sayfasında Ekinci’nin kitabından altı sayfadan alıntılar yapıldı ve PKK/KCK’nin “cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek nitelikle örgüt kampından bahsettiği” iddia edildi. Kitapta Abdullah Öcalan’ın ve PKK/KCK üyelerinin posterlerinden bahseden Ekinci’nin ifadelerinin PKK/KCK’nin “sözde” mücadeleyi övücü mahiyette olduğunu savunan savcılık, Ekinci’nin savunmasının “inkar içerdiğini” öne sürdü. Savcılık, Ekinci’nin savunmasını “hayatın olağan akışı ile bağdaşmayacak nitelikte suçtan kurtulmaya yönelik beyanlar” olarak yorumladı. Ekinci’nin iddianameye yansıyan savunması şöyle:
“Tarafıma isnat edilen suçlamaları anladım. Soruşturmaya konu Rüyası Bölünenler isimli kitap tarafımca yazılmıştır. Anılan kitabın 2014 yılında basımına başlanmıştır. Sonrasında İstanbul 7. Sulh Ceza Hâkimliği’nin kararına istinaden toplatılmıştır. Yaklaşık sekiz yıl Kültür Bakanlığı bandrolü ile satışa sunulmuştur. Toplatma kararının iptaline yönelik olarak Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurum mevcuttur. Ben bir yazarım. Yazdığım kurmaca metinlerde karakterlerin ruh halini okuyucuya anlatmaya çalışmaktayım. Soruşturmaya konu kitap hayali bir karakterin kardeşini arama hikâyesidir. Tanzim edilen tutanaktaki bölümler bu hayali kahramanın gözünden anlatımdır. Kitap içeriğindeki tüm olay ve şahıslar benim hayal ürünümdür. Bu olayları yazılı ve görsel basından edindiğim bilgilerle kurguladım. Kurgulanmış karakterlerin gözünden yapılan anlatımların suç teşkil etmeyeceğini değerlendiriyorum. Atılı suçlamaları kabul etmiyorum. Hakkımda takipsizlik kararı verilmesini talep ediyorum.”
Savcılık, Ekinci hakkında “yeterli şüphe oluşturacak nitelikte ve nicelikte somut ve yeterli bilgi, belge ve delil edildiğini” belirtti. İddianamede soruşturmanın başlamasına sebep olarak görünen CİMER şikâyetinin içeriğine yer verilmedi. Şikâyetin tarihi de suç tarihi olarak iddianameye yansıdı. Ekinci’ye yöneltilen suçlamanın düzenlendiği Terörle Mücadele Kanunu’nun 7/2. maddesi 7,5 yıla kadar hapis cezasını öngörüyor.
PEN Norveç, Ekinci ve Türkiye’deki diğer yazarlar, gazeteciler, şairler ve sivil toplum aktörlerinin ifade özgürlüğü ve diğer temel insan haklarının gereksiz mahkeme eylemleri tarafından göz ardı edilip ihlal edilmeye devam edilmesine karşı dayanışma içinde bu davayı da izlemeye devam edecektir.
