See the English and Turkish trial report below
Gezi-saken utsatt
Enda en rettssak i Gezi-saken var satt til 10. desember, og Norsk PEN var til stede.
Under den fjerde høringen i Gezi Park-saken 10. desember 2024 var det forventet at aktor skulle legge frem sin endelige beslutning. Den ble ikke lagt frem, da den nåværende aktoren kun var midlertidig tildelt saken. Høringen ble utsatt til 11. februar 2025.
De tiltalte, Mücella Yapıcı, Ali Hakan Altınay og Yiğit Ali Ekmekçi, var ikke til stede under høringen som fant sted i Istanbul, og var representert av sine advokater.
Gezi-rettsaken startet seks år etter Gezi Park-protestene i mai 2023, hvor 16 tiltalte var anklaget for å ha forsøkt å styrte regjeringen ved bruk av makt og vold. Saken ble avsluttet 25. april 2022, med at alle de åtte tiltalte ble dømt til tunge straffer. Saken i sin helhet kan leses i rettsrapporten nedenfor.
Trial report:
Gezi Park Trial: Case adjourned
During the fourth hearing of the Gezi Park trial on 10 December, 2024, in which original defendants Mücella Yapıcı, Ali Hakan Altınay, and Yiğit Ali Ekmekçi were being retried, the prosecutor was expected to present his final opinion on the merits of the case. No final opinion was presented, however, as the current prosecutor was only temporarily assigned to the case and therefore the hearing was adjourned to 11 February 2025.
The defendants were not present at the hearing held at the 13th High Criminal Court of Istanbul and were represented by their lawyers. The presiding judge explained that the prosecutor was not ready to present their opinion because they were only temporarily assigned. Therefore, the hearing was adjourned to 11 February 2025 at 11:00.
Chronology of events
The trial had begun six years after the Gezi Park protests and involved 16 defendants charged with attempting to overthrow the government by use of force and violence. It concluded on 25 April 2022 with all eight defendants sentenced to heavy penalties. Osman Kavala, a businessman and human rights defender who had been in pre-trial detention for the duration of the trial, received a sentence of aggravated life imprisonment without the possibility of parole. Defendants Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Mine Özerden, and Hakan Altınay, all present in the courtroom, were each sentenced to 18 years in prison. They were arrested in the courtroom and subsequently transferred to a prison. The defendant Yiğit Ekmekçi was sentenced to a similar sentence but was not arrested as he was not present at the hearing.
An appeal was filed against the judgement and the case was transferred to the Regional Criminal Appeal Court of İstanbul. The case was then sent to the Court of Cassation, which upheld the sentences of Kavala, Mater, Atalay, Kahraman and Özerden on 28 September 2023. Regarding the defendants Yapıcı, Ekmekçi and Altınay, the court reversed the judgement of the first instance court and ruled for the release of Yapıcı and Altınay with a ban on international travel. In respect of these three defendants, a retrial began in the 13th High Criminal Court of İstanbul.
Mücella Yapıcı, one of the defendants, had previously been tried between 2014 and 2015 for her supposed involvement in the Gezi Park protests and was acquitted at the end of that trial because the actions the prosecution had described as criminal were not defined as such under law.
At the first hearing of the retrial held on 22 February 2024, the restrictions on international travel were lifted for Yapıcı and Altınay. The court ruled a letter be sent to the Police Headquarters of İstanbul to ask whether there was any CCTV footage taken during the Gezi Park protests. The court also ruled a letter be sent to the chief public prosecutor’s office to inquire whether there had been any investigation against the defendants for the offence of opposing the Law on Meetings and Demonstrations.
In the second hearing of the retrial held on 22 May 2024, the Court announced that the police records did not contain any CCTV footage that show Yapıcı, Altınay and Ekmekçi‘s involvement during the protests. The court rejected the requests for immediate acquittal and demanded to see the other case files filed against Yapıcı in other courts. Among the files requested by the court was the case regarding a strip search conducted on Yapıcı and her daughter while under detention during the Gezi Park protests.
In the third hearing of the retrial held on 9 October 2024, the court ruled for the file to be sent to the prosecutor’s office for preparation of the prosecutor’s final opinion on the merits of the case.
PEN Norway has been following the Gezi Park trial since the beginning and published a report on the 5 years of the Gezi trial. Please find the report here.
Gezi Parkı Davası: Esas hakkındaki mütalaa açıklanmadığı için dava ertelendi
Mücella Yapıcı, Ali Hakan Altınay ve Yiğit Ali Ekmekçi’nin yeniden yargılandığı Gezi Parkı davasının 10.12.2024’de görülen dördüncü duruşmasında savcının esas hakkındaki mütalaasını açıklaması bekleniyordu. Savcının geçici görevlendirmeyle duruşmada bulunması sebebiyle mütalaa açıklanmadı ve duruşma 11 Şubat 2025’e ertelendi.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmaya sanıklar katılmadı, duruşmada avukatları tarafından temsil edildiler. Mahkeme başkanı esas hakkındaki mütalaanın savcının geçici olarak duruşmaya çıktığı için hazır olmadığını söyledi. Bu nedenle duruşma 11 Şubat 2025 saat 11.00’e ertelendi.
Ne olmuştu?
Gezi Parkı protestolarından altı yıl sonra 16 sanığın cebir ve şiddet kullanarak hükümeti devirmeye teşebbüs etmekle suçlandığı dava, 25 Nisan 2022 tarihinde yargılanan sekiz sanığın tamamının ağır cezalara çarptırılmasıyla sonuçlandı. Tüm yargılama boyunca tutuklu yargılanan iş insanı ve insan hakları savunucusu Osman Kavala şartlı tahliye şansı olmaksızın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılırken, duruşma salonunda hazır bulunan sanıklar Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Mine Özerden ve Hakan Altınay 18’er yıl hapis cezasına çarptırıldı ve duruşma salonunda tutuklanarak cezaevine götürüldü. Sanık Yiğit Ekmekçi de benzer bir cezaya çarptırıldı ancak duruşmada hazır bulunmadığı için tutuklanmadı.
Hükme karşı istinaf yoluna başvuruldu ve dava İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne taşındı. Akabinde Yargıtay’a gönderilen davada, Yargıtay 28 Eylül 2023 tarihinde Kavala, Mater, Atalay, Kahraman ve Özerden’in cezalarını onadı. Sanıklar Yapıcı, Ekmekçi ve Altınay ile ilgili olarak ise mahkeme, ilk derece mahkemesinin hükmünü bozarak Yapıcı ve Altınay’ın yurtdışı çıkış yasağı ile tahliyesine karar verdi. Bu üç sanık yönünden dava İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmeye başladı.
Sanıklardan Mücella Yapıcı, Gezi Parkı eylemleri nedeniyle 2014 ve 2015 yılları arasında yargılanmış ve dava sonunda savcılığın suç olarak nitelediği eylemlerin kanunda suç olarak tanımlanmadığı gerekçesiyle beraat etmişti.
Yeniden görülen davanın 22 Şubat 2024’te görülen ilk duruşmasında Yapıcı ve Altınay’ın yurtdışına çıkış yasağı kaldırıldı. Mahkeme, İstanbul Emniyet Müdürlüğüne yazı yazılarak, Gezi Parkı eylemlerinde çekilmiş MOBESE görüntü kaydının bulunup bulunmadığının sorulmasına karar verdi. Ayrıca başsavcılıktan da sanıklar hakkında Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan açılmış bir soruşturma olup olmadığının sorulmasına hükmetti.
Yeniden görülen davanın 22 Mayıs 2024’te görülen ikinci duruşmasında emniyetin Yapıcı, Altınay ve Ekmekçi’nin eylemler sırasında çekilmiş MOBESE kaydının bulunmadığı yanıtını verdiği açıklandı. Derhal beraat taleplerini reddeden mahkeme, Yapıcı hakkında başka mahkemelerde açılmış davaların dosyalarını istenmesine karar verdi. Mahkemenin istediği dosyalar arasında Yapıcı ve kızının Gezi Parkı eylemleri sırasında gözaltında tutulurken çıplak aramaya maruz bırakılmasıyla ilgili dosya da yer alıyordu.
Yeniden görülen davanın 9 Ekim 2024’te görülen üçüncü duruşmasında mahkeme, esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için dosyanın savcılığa gönderilmesine karar vermişti.
PEN Norveç, Gezi Parkı yargılamasını ilk günden bu yana takip etmekte olup, Gezi yargılamasının 5 yılını raporlaştırdı. İlgili rapora erişmek için.
