Fra rettssaken til Pınar Selek 28. juni 2024 i Istanbuls High Criminal Court. Avbildet er advokat Alp Selek (Pınar Seleks far) med rettsobservatører.
Read the trial report in English and Turkish below
Saken mot Pınar Selek er «en juridisk skandale»
Norsk PEN var til stede i rettssaken mot forfatter og sosiolog Pınar Selek 28. juni 2024 i Istanbuls High Criminal Court. Selek er anklaget for å stå bak en eksplosjon ved Istanbuls egyptiske basar for 28 år siden.
– Saken mot Pınar Selek er en juridisk skandale. Hun har blitt frikjent fire ganger og alle bevis peker i en annen retning, men allikevel fortsetter saken. Dette er rettslig trakassering. Norsk PEN har fulgt saken i årevis, og har studert tiltalene mot henne; funnene viser at rettsprosessen har store mangler og møter verken nasjonale eller internasjonale standarder, sier Caroline Stockford, Norsk PENs Tyrkiarådgiver.
Saken mot Pınar Selek
I juli 1998 mistet sju mennesker livet og 127 personer ble skadet i en eksplosjon i Istanbuls egyptiske basar. Det ble senere kunngjort i åstedsrapporten at en gasslekkasje hadde vært årsaken til eksplosjonen.
To dager etter hendelsen ble Selek arrestert, avhørt og kraftig torturert. Hun ble spurt om navnene på de kurdiske personene hun hadde intervjuet i forbindelse med hennes daværende forskningsarbeid. Selek ble arrestert på siktelse for “medlemskap i en terrororganisasjon”, og noen uker senere ble det opprettet en sak mot henne som anklaget henne for å være ansvarlig for eksplosjonen ved den egyptiske basaren.
Saken startet i 1999 og hver ekspertrapport som ble presentert bekreftet at eksplosjonen var forårsaket av en gasslekkasje i stedet for en eksplosiv enhet. Vitnet Öztürk, som tidligere hadde erklært at han hadde plassert bomben i basaren sammen med Selek, uttalte i høringen i 1999 at uttalelsen hans var blitt tatt under tortur og at han ikke kjente Selek.
Trial of sociologist Pınar Selek: Judicial harassment continues!
Pınar Seleks lawyer, Bahri Belen, said in Court: “Security forces’ documents are an attempt to influence the judges”
The trial in which sociologist and author Pınar Selek stands accused of causing an explosion at Istanbul’s Egyptian Bazaar 28 years ago, continued on 28 June, 2024 at Istanbul’s 15th High Criminal Court.
Those observing the trial, a fifth time that Selek has been tried in relation to the charges following four acquittals, included local and international lawyers from France and Switzerland, representatives of NGOs and human rights organisations including PEN Norway, as well as both representatives of various universities and political parties. The CHP Member of Parliament Türkan Elçi, whose husband the lawyer and peacemaker Tahir Elçi was assassinated in 2015, was also present.
The hearing began at Istanbul’s 15th High Criminal Court at around 2.15 pm. The judge chairing the judicial panel informed Selek that she was being tried for the crime of ‘voluntary manslaughter’, which carries a punishment of imprisonment for life and that due to the seriousness of the charge, her statement should be taken in the presence of the court and reminded her that this was the reason that her request for the statement to be taken in a rogatory manner, abroad, had been refused. He went on to state that for the procedure to be completed the court would await the execution of the arrest warrant. He added that there had been no response in relation to the request to the Ministry of Justice to issue a red notice against Selek and that this matter would be pursued with the Ministry themselves.
The lawyer of witness Abdülmecit Öztürk stated that a clear and finalised acquittal had been made of his client in relation to the offence and that the issuing of an arrest warrant was both illegal and against procedural norms.
Lawyer Bahri Belen of Selek’s legal team spoke in relation to the document from the General Directorate of State Security that had been submitted to the case file, saying:
“This document, which was not sent in writing to the court, but instead was added to the casefile by the Istanbul Chief Prosecutor of the Republic is extremely important, because it proves our point made right from the start of this case. And that is that from the outset there have been various forces wishing to influence the case, who have been adding papers and information to the case file that simply do not reflect the truth. This document is one such, and it proves our allegations.”
He went on, “In the document it is stated that, ‘It is known that a person named Pınar Selek attended an event put on by members of the PKK/KCK terrorist organisations in the town of Nice in France in April 2024.’ It is not stated in the document what this event was, who attended or when exactly it took place. The address mentioned in the document, which was introduced to create suspicion of it being a ‘secret address’ is the address that Ms Selek used as her residential address for official business and when renewing her Turkish passport at the Consulate General in Marseille, for example.”
Selek’s lawyer, Belen, told the court that the ‘secret meeting’ Selek was supposed to have attended, according to this new document, was in fact a festival named ‘Migrant Spring’, held on 11 April at the French Ministry of Culture’s arts venue located at the Côte d’Azur University. He went on to state the Selek, in her career as a sociologist, academic and writer had attended numerous universities in France in the capacity of speaker, panelist and moderator and that she had attended the Migrant Spring event, along with many other experts working in the field of migrants and refugees, in her role of coordinator of the Migrant Observatory organisation.
He told the court that this was not the first time that outside forces had tried to influence the case and that it was disappointing to still be here, defending Selek, considering her four prior acquittals in this case and the reports sent to the Anti-Terror Branch confirming that there had been no bomb at the Egyptian Bazaar, among other reasons. He finished by saying, “We believe that this new document added to the file is simply an attempt to convince the court that Selek has an active and significant relationship with a terror organisation.”
The court went on to deny the legal party from France to make a statement and gave the word to the prosecutor who requested that a red notice be issued regarding Selek and that the arrest warrant for witness Öztürk not be revoked.
The judicial panel then issued an interim decision to continue pursuing the arrest of Selek, to refuse the lifting of the arrest warrant for Öztürk and to write to the Ministry of Justice’s General Directorate of Foreign Affairs to ask for an update on the issuing of a red notice against Selek.
They rejected the request that a criminal investigation be started in relation to the document issued by the General Directorate of State Security and set the date of the next hearing as February 7, 2025 at 14.00 hours.
Following the hearing PEN Norway spoke to lawyer Belen who further added, “The new document added to the file was created to increase the chances of her extradition so as to avoid the regulations associated with Article 3 of Interpol’s charter on extradition.”
Backgroud:
In July 1998 seven people lost their lives and 127 people were injured in an explosion in Istanbul’s Egyptian Bazaar. It was later announced in the crime scene report that a gas leak had been the reason for the explosion.
Two days after the incident, Selek was arrested and was interrogated and heavily tortured. She was asked for the names of the Kurdish persons she had interviewed in relation to her research work at the time into the Kurdish issue. Selek was arrested on charges of ‘Membership of an (armed terror) organisation’ and a few weeks later a case was opened against her accusing her of being responsible for the explosion at the Egyptian Bazaar.
The case began in 1999 and each expert report presented confirmed that the explosion had been caused by a gas leak rather than an explosive device. Witness Öztürk, who had previously declared he had placed the bomb in the bazaar with Selek stated in the 1999 hearing that his statement had been taken under torture and that he did not know Selek.
Three experts assigned by the court confirmed that the explosion had not been caused by a bomb but instead by a gas leak from a gas cylinder feeding a pizza-style baking oven. A delegation from the Middle East University’s Electronic Engineering association prepared a report in which they confirmed that the explosion’s place of origin had been confirmed at the restaurant pizza-oven in question.
Selek was released from prison in the year 2000 and the case continued with acquittals each time the case was resurrected in 2006, 2008 and 2011. The Supreme Court ruled to overturn the charges each time the case came before them. In 2013 Selek was sentenced by the judicial panel to life imprisonment. This decision, too, was overturned by the Supreme Court.
When the case was brought for the fourth time, it resulted in another acquittal in 2014. This decision too was overturned by the Supreme Court who ordered another retrial and so the case is being heard for a fifth time, despite four occasions of acquittal.
Sosyolog Pınar Selek davası: Yargısal taciz devam ediyor!
Avukat Belen: Emniyet’in belgesi, yargıyı etkileme amacı taşıyor
Sosyolog, yazar Pınar Selek’in 28 yıl önce gerçekleşen Mısır Çarşısı patlamasına sebebiyet verdiği iddiası ile dört kez yargılanıp beraat ettiği ve beşinci kez yargılandığı davanın görülmesine 28 Haziran 2024 tarihinde devam edildi.
İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmaya, PEN Norveç’in yanı sıra Selek’i temsil eden çok sayıda avukat, Fransa ve İsviçre’deki çeşitli barolardan hukukçular, insan hakları örgütleri, üniversiteler ve siyasi partilerden temsilciler ile CHP Milletvekili Türkan Elçi katıldı.
Saat 14.15 civarında başlayan duruşmada mahkeme başkanı ilk olarak Pınar Selek’in müebbet hapis cezası gerektiren “kasten insan öldürme” suçlamasıyla yargılandığını, bu sebeple ifadesinin mahkeme huzurunda alınması gerektiğini ve istinabe yoluyla ifadesinin alınması talebinin de bu sebeple reddedildiğini hatırlatarak ifade işleminin tamamlanması için yakalama kararının infazının bekleneceğini söyledi. Ayrıca daha önceki duruşmada Adalet Bakanlığına iletilen kırmızı bülten talebine dair bir yanıt gelmediğini ekledi. Bakanlıktaki yazışmaların akıbetini soracaklarını belirtti.
Sanık Abdülmecit Öztürk’ün avukatı, müvekkilinin hakkında bu suçlamaya dair kesinleşmiş beraat kararı olduğunu, tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu söyledi.
Pınar Selek’in müdafileri adına söz Alan Avukat Bahri Belen, dosyaya giren Emniyet Genel Müdürlüğü evrakından bahsetti:
“Mahkemeye yazılmamış olan ancak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından dosyaya gönderilen bu yazı çok önemli, çünkü davanın başından beri söylediklerimizi teyit ediyor. En başından beri davayı etkilemek isteyen bazı güçlerce dosyaya, gerçeği yansıtmayan belge ve bilgiler konuyor. Bu yazı da bunlardan bir tanesi ve söylediklerimizin kanıtı.
Yazıda, ‘Pınar Selek isimli şahsın 2024 yılı Nisan ayında Fransa- Nice kentinde PKK/KCK terör örgütleri mensuplarınca düzenlenen etkinliğe katıldığı bildirilmiştir’ deniyor. Etkinliğin konusu neydi, kimler katıldı, ne zaman yapıldı gibi detaylar ise yazıda yer almıyor. Yazıda gizli bir yermiş intibası yaratılmak istenen adres, Pınar Selek’in Türkiye’nin Marsilya Konsolosluğunda yaptığı pasaport yenileme işlemleri de dahil resmi işlemler için kullandığı adresidir.
Emniyet Genel Müdürlüğü Interpol Daire Başkanlığı yazısındaki ‘Terör örgütleri mensuplarınca düzenlenen etkinliğe katıldığı bildirilmiştir.” ifadesiyle, gizli/illegal bir toplantı var izlenimi verilmek isteniyor ama tarihi özellikle belirtilmeyen bu toplantı, 11 Nisan 2024’te Fransa Kültür Bakanlığı’na bağlı bir sanat okulu olan Villa Arson’da Côte d’Azur Üniversitesi ve birkaç kuruluş tarafından desteklenen “Göç Baharı” festivali kapsamında gerçekleşti. Toplantıya göç konusunda uzmanlar, akademisyenler ve sivil toplum aktörleri katıldı. Akademisyen, sosyolog Pınar Selek, Göç Gözlemevinin koordinatörü sıfatıyla toplantıya katıldı. Selek, sadece bu toplantıda değil, Fransa’daki birçok üniversitede, devletin resmi kurumlarında, sivil toplum kuruluşlarında konuşmacı, moderatör, akademik çalışmalarda kurul üyesi olmuş, bilimsel makaleleri yayınlanmış bir bilim kadınıdır.
Bu belge, yargı dışı bazı erklerin, daha önce yargıya nasıl müdahale ettiklerinin, etmekte ısrar ettiklerinin kanıtıdır. Pınar selek davasına bugüne dek yargı dışından birçok müdahale oldu. Delilleri inceleyen, tanıkları dinleyen, olayla ilgili beyanda bulunan uzmanları dinleyen ve olayda bomba olmadığı şeklinde ifade veren Terörle Mücadele Şubesi bomba uzmanı polisleri dinleyen, aynı şekilde Adli Tıp Kurumu’nun ‘bombaya ilişkin iz yok’ raporunu inceleyen mahkemeler daha önce dört kez beraat kararı vermişken yargıya yapılan müdahaleler sonucu buradayız. Bu belgenin de Selek’in ‘terör örgütüyle aktif ve anlamlı işbirliği olduğunu’ ileri sürerek yine mahkemeyi etkilemek isteyen bir yazı olduğunu düşünüyoruz.”
Mahkeme, Fransa heyetinden söz alma taleplerine ilişkin, usulü uygulayarak sadece vekaleti bulunan avukatları dinleyeceğini söyledi ve savcıya söz verdi. Savcı, “Selek hakkındaki kırmızı bülten talebinin beklenmesini, diğer sanık Öztürk’ün de yakalama emrinin infazının beklenmesini” talep etti.
Ardından ara kararını açıklayan mahkeme, Pınar Selek hakkında tutuklamaya yönelik yakalama emrinin devamına, Abdülmecit Öztürk hakkındaki yakalama emrinin kaldırılması talebinin reddine ve Adalet Bakanlığı Dış İlişkiler Genel Müdürlüğüne, evrakların hangi aşamada olduğuna dair bilgi verilmesi hususunda müzekkere yazılmasına hükmetti.
Emniyet Genel Müdürlüğü yazısını hazırlayanlar hakkında suç duyurusunda bulunulması talebi de reddedildi.
Bir sonraki duruşma 7 Şubat 2025, saat 14.00’te görülecek.
Avukat Belen PEN Norveç’e yaptığı açıklamada, “dosyaya yeni eklenen belgenin hem iade prosedürünü hem de Interpol tüzüğünün 3. Maddesine takılmadan yakalama kararını pekiştirmek için yazıldığını” söyledi.
Arka plan
İstanbul, Eminönü’ndeki tarihi Mısır Çarşısında 9 Temmuz 1998’de meydana gelen patlamada 7 kişi hayatını kaybetti, 127 kişi yaralandı. Akabinde düzenlenen olay yeri inceleme raporunda “bombaya ait bir bulgu yok” sonucu yer aldı.
Olaydan iki gün sonra, Selek tutuklandı ve sorguya alındı ve ağır işkenceye maruz kaldı. Ona, o sırada Kürt meselesiyle ilgili araştırmaları kapsamında röportaj yaptığı Kürt kişilerin isimleri soruldu. Selek, ‘(silahlı terör) örgütüne üyelik’ suçlamasıyla tutuklandı ve birkaç hafta sonra Mısır Çarşısı’ndaki patlamadan sorumlu olmakla suçlandığı bir dava açıldı.
Dava 1999 yılında başladı ve sunulan her bilirkişi raporu, patlamanın bir patlayıcı cihazdan ziyade bir gaz kaçağından kaynaklandığını doğruladı. Daha önce çarşıya bombayı Selek ile birlikte yerleştirdiğini beyan eden tanık Öztürk, 1999’daki duruşmada ifadesinin işkence altında alındığını ve Selek’i tanımadığını belirtti.
Mahkeme tarafından görevlendirilen üç uzman, patlamanın bir bombadan kaynaklanmadığını, pizza tarzı bir fırına gaz sağlayan bir gaz tüpünün sızıntısından kaynaklandığını doğruladı. Ortadoğu Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünden bir heyet, patlamanın çıkış yerinin söz konusu restoranın pizza fırını olduğunu doğruladıkları bir rapor hazırladı.
Selek, 2000 yılında cezaevinden serbest bırakıldı ve dava 2006, 2008 ve 2011 yıllarında yeniden açıldığında her seferinde beraatle sonuçlandı. Yargıtay, dava önlerine geldiğinde her seferinde hükümleri bozdu. 2013 yılında yerel mahkeme hakim heyeti Selek’i müebbet hapis cezasına çarptırdı. Bu karar da Yargıtay tarafından bozuldu. Dava dördüncü kez 2014 yılında açıldığında yine beraatle sonuçlandı. Bu karar da Yargıtay tarafından bozuldu ve yeniden yargılama kararı verildi, böylece dava, dört beraat kararına rağmen beşinci kez görülüyor.
